Huis te Manpad: waar geschiedenis en vakmanschap samenkomenkomen
Project
Herenweg 9
Locatie
Heemstede
Regio
Midden West
Huis te Manpad: waar geschiedenis en vakmanschap samenkomen
Verscholen in het groen van Heemstede ligt een van de mooiste buitenplaatsen van Nederland: Huis te Manpad. Achter het hek verschijnt een statig huis met een rijke geschiedenis. Het wordt omringd door historische tuinen, een monumentale slangenmuur en een bijna tastbare sfeer. Maar achter die serene aanblik gaat een wereld van vakmanschap en zorg schuil: het huis wordt op dit moment grondig en met liefde gerestaureerd.
Eeuwen geschiedenis onder één dak
Huis te Manpad kent een geschiedenis die teruggaat tot de 17e eeuw. Het huidige huis werd gebouwd rond 1635, naast de plek waar vermoedelijk al in de 16e eeuw een hofstede stond. Door de eeuwen heen werd het huis uitgebreid, opgehoogd, verbouwd en verfraaid. Families als Slicher, Van der Meer en later Van Lennep lieten er hun sporen na – van stijlkamers met beschilderde behangsels tot een indrukwekkende tuin, waarin zowel de formele Franse stijl als de latere landschapsstijl te vinden zijn. En midden in dat park: een slingerende, meer dan 200 meter lange slangenmuur die fruit warm houdt met niets meer dan zon en slimme bouwkunde.
Vakmanschap door de eeuwen heen
In samenhang met het classicistische huis werd het omringende park vanaf de 17e eeuw stapsgewijs verder uitgebreid. In de 18e eeuw leverde tuinarchitect Speelman een belangrijke bijdrage door de herinrichting van zowel het voorplein als verschillende segmenten in het park in een late rococo-stijl. Rond 1770 liet David van Lennep het huis verfraaien met schilderingen van Jurriaan Andriessen. In de 19e eeuw kwam daar de ‘Naald’ bij, een monument dat herinnert aan maar liefs twee legendarische veldslagen – uit 1304 en uit 1573 – al is die eerste veldslag van Witte van Haemstede tot op de dag van vandaag voer voor discussie.
Maar Huis te Manpad is geen museum. Het leeft. Sinds de jaren ‘50 wordt het huis bewoond en beheerd met oog voor behoud. Stichting Huis te Manpad zorgt sinds 1979 voor continuïteit. Recent startte de huidige bewoner in nauwe samenwerking met de stichting een omvangrijk restauratieproject, bijgestaan door een projectteam met een restauratiearchitect, interieurarchitect, bouwhistoricus, kunsthistoricus een specialist kleur-historisch onderzoek, naast tal van andere specialisten.
Restauratie anno nu
De restauratie die momenteel in volle gang is, laat zien hoe modern erfgoedbeheer in de praktijk werkt. Onder leiding van restauratieaannemer Nico de Bont en architectenbureau Onderwaater wordt het volledige exterieur – of zoals restaurateurs zeggen: de “schil” – onder handen genomen. Samen met onderaannemers Jobse BV en Schildersbedrijf Hoogstraten worden onder meer de dakpannen vervangen, het lood- en zinkwerk hersteld, het metselwerk gerestaureerd en het natuursteen gereinigd.
Bijzonder is dat Nico de Bont niet alleen restaureert, maar ook actief investeert in het vakmanschap van de toekomst. Studenten uit allerlei restauratieopleidingen draaien mee op de bouwplaats, waar zij leren van ervaren vaklieden én bijdragen aan het behoud van dit unieke erfgoed. Een waardevolle leeromgeving waarin kennis wordt gedeeld, ambacht tot leven komt en jong talent een kans krijgt.
Erfgoed met toekomst
Huis te Manpad is een prachtig voorbeeld waarin historisch erfgoed én vakmanschap samenkomen. Van timmerlieden tot metselaars, van restauratieschilders tot glaszetters en koperslagers – het project laat zien wat er allemaal komt kijken bij het behouden van monumentaal erfgoed.
Voor het ROP is dit huis een levend lesboek. Niet alleen vanwege de geschiedenis, maar juist vanwege de restauratie van nu. Want achter elk gerestaureerd raam of herstelde gevelsteen schuilt een vakman of vakvrouw die het ambacht beheerst – en dat willen we doorgeven aan nieuwe generaties.
Bezoek dit unieke restauratieproject!
Ben je docent, student of leerling en wil je met eigen ogen zien hoe restauratieambacht eruitziet in de praktijk? Huis te Manpad is op afspraak te bezoeken met een groep. Informeer bij de ROP-coördinator in jouw regio naar de mogelijkheden. Een unieke kans om geschiedenis, duurzaamheid en vakmanschap van dichtbij te ervaren!
Nico de Bont